Tylko dobra kiszonka powinna trafiać na stół paszowy. Dlatego jakość kiszonki musi być zawsze sprawdzana przed podaniem jej zwierzętom. Dotyczy to zarówno jakości fermentacji, jak i zawartości energii w kiszonce. Tutaj dowiesz się, jak samodzielnie przeprowadzić dobrą wstępną ocenę kiszonki i jak zdiagnozować jej wady.
Ocena jakości fermentacji
Naprawdę niską jakość fermentacji można rozpoznać na pierwszy rzut oka: pleśń, nieprzyjemny zapach i śluzowata konsystencja są wyraźnymi kryteriami wykluczającymi skarmianie kiszonką. Jednak nawet lekkie odchylenia od idealnego stanu mogą być szkodliwe dla zdrowia zwierząt. Dlatego ważne jest, aby przeprowadzić dokładną i uczciwą kontrolę każdej kiszonki.
Kontrola powinna obejmować pięć następujących kryteriów: kolor, struktura, zapach, zanieczyszczenia i zagrzewanie. W zależności od wyniku, kiszonka może zostać oceniona jako dobra, wadliwa lub słaba. W poniższej tabeli znajduje się przegląd kategoryzacji kiszonki do jednej z trzech kategorii w oparciu o pięć wymienionych kryteriów.
Kryteria |
Cechy charakterystyczne | ||
…dobra kiszonka |
…wadliwa kiszonka |
…zła kiszonka | |
Kolor |
Taki sam kolor jak materiał wyjściowy, w przypadku kiszonki mokrej i bogatej w koniczynę może być również nieco ciemniejszy. |
Żółtawy lub brązowawy odcień |
bardzo żółty lub bardzo brązowy/czarny |
Struktura |
jak surowy materiał |
wodnisty, tłusty |
błotnisty, śluzowaty |
Zapach |
aromatyczny, lekko kwaśny, owocowy |
delikatny zapach kwasu masłowego, amoniaku, octu, przypalonego chleba lub alkoholu |
nieprzyjemny, stęchły lub intensywny zapach kwasu masłowego, amoniaku, octu lub alkoholu |
Zanieczyszczenia |
brak |
Niewielkie zabrudzenia spowodowane glebą lub pojedyncze gniazda pleśnii |
Znaczne zabrudzenia, regularne, częste gniazda pleśni |
Przegrzewanie |
brak |
Lekkie (do 5 stopni Celsjusza powyżej temperatury zewnętrznej) |
Wyraźne (od 5 stopni Celsjusza powyżej temperatury zewnętrznej) |
Jeśli kiszonka spełnia kryteria dobrej kiszonki, można sobie pogratulować i bez wahania podawać ją zwierzętom. Z drugiej strony, pod żadnym pozorem nie należy karmić zwierząt słąbą kiszonką. Nawet jeśli będzie konieczność pozbycia się dużych ilości paszy, należy za wszelką cenę unikać konsekwencji zdrowotnych dla zwierząt.
Lekko wadliwa kiszonka może być nadal podawana w pewnych okolicznościach (wyjątek: kiszonka spleśniała). Jeśli zdecydujesz się karmić kiszonką pomimo średniej oceny, powinieneś pomyśleć o sposobach zmniejszenia ryzyka dla zdrowia zwierząt, na przykład poprzez użycie bentonitu lub rozszerzenie dawki o dobrą kiszonkę.
Kolejnym kryterium oceny kiszonki jest zawartość suchej masy. Można to łatwo sprawdzić, próbując ręcznie wycisnąć garść kiszonki. Jeśli ręce stają się zauważalnie wilgotne lub z kiszonki nawet kapie, tj. jest zbyt wilgotna, zmniejsza to jej smakowitość. Jest mniej prawdopodobne, że zostanie zjedzona, nawet jeśli nie ma bezpośrednich konsekwencji zdrowotnych. Niska zawartość suchej masy prowadzi również do zwiększonej produkcji soku fermentacyjnego. Ponieważ duże ilości cennych składników odżywczych są wypłukiwane wraz z sokiem fermentacyjnym, ich zawartość jest często zmniejszona w mokrej kiszonce.
Diagnoza wad kiszonki
Czy Twoja kiszonka nie jest idealna, a może nawet wymaga utylizacji? Ale dlaczego tak się dzieje? Zebraliśmy najczęstsze ustalenia, które występują w przypadku wadliwej lub słabej kiszonki i wyjaśniliśmy, jak prawdopodobnie do nich doszło. W ten sposób można uniknąć błędów przy następnym przygotowywaniu kiszonki.
Kiszonka ma zapach amoniaku i/lub kwasu masłowego
Jest wysoce prawdopodobne, że w kiszonce nadmiernie wzrosła ilość kwasu masłowego. Może to być spowodowane zbyt wysoką zawartością wody lub silnym zanieczyszczeniem kiszonki. Pomoże w tym wyższa długość cięcia i/lub lepsze przewiędnięcie.
Kiszonka ma zapach octu
Prawdopodobnie działały tu bakterie Enterobacteriaceae. Czują się one szczególnie dobrze, jeśli kiszonka była wystawiona na działanie zbyt dużej ilości powietrza (zbyt wolne lub niewystarczające przykrycie lub zbyt długa sieczka) lub zawierała bardzo mało fermentującego cukru.
Kiszonka ma nieprzyjemny zapach, stęchliznę lub pleśń
Kiszonka jest całkowicie zniszczona i zaczęła gnić. Przyczyną jest zazwyczaj nadmierna zawartość wody i dopływ powietrza. Należy ją natychmiast usunąć. Problemem może być również dodatkowe przedostawanie się wody, szczególnie w przypadku balotów.
Kiszonka pachnie alkoholem
Kiszonka była prawdopodobnie zbyt sucha i niedostatecznie ubita. Pozwala to na nieproporcjonalny wzrost drożdży. Albo stopień przewiędnięcia był zbyt wysoki, albo kiszonka była już zbyt sucha przed zbiorem. Wcześniejszy czas cięcia lub niższy stopień przewiędnięcia przeciwdziała temu.
Cały silos się nagrzewa
Zbyt dużo powietrza w silosie. Przyczyną może być prawdopodobnie zbyt wysoka zawartość suchej masy i włókna surowego w połączeniu z nadmierną długością sieczki i niewystarczającym ubiciem.
Kiszonka jest spleśniała
To również oznaka przedostawania się powietrza do silosu. Należy ją natychmiast usunąć! Lepiej jest zakupić dodatkową paszę, ponieważ zaoszczędzi to zwierzętom wiele cierpienia i zaoszczędzi wysokich rachunków za weterynarza, a także strat spowodowanych niższymi ilościami mleka o wyższej zawartości komórek. somatycznych
Kiszonka ma niską zawartość suchej masy lub jest zbyt wilgotna
Kiszonka była zbyt wilgotna. Następnym razem postaraj się osiągnąć wyższy stopień przewiędnięcia (35 - 45% zawartości suchej masy w kiszonce). Punkt ten osiąga się, gdy podczas wyciskania świeżego plonu na skórze wyczuwalne jest jedynie lekkie uczucie wilgoci.
Wnioski dotyczące jakości fermentacji
Aby uzyskać optymalną kiszonkę, należy spełnić wiele kryteriów: Optymalny czas cięcia, właściwy stopień przewiędnięcia, dokładne ubicie, prawidłowe zamknięcie silosu i tak dalej. Nie zawsze można to wszystko zagwarantować. Należy zwracać uwagę i być świadomym problemów, które mogą się pojawić. Oceń swoje kiszonki i dowiedz się, które problemy występują częściej. Pozwoli to uniknąć błędów w przyszłości lub podjąć ukierunkowane środki zaradcze: Ponieważ wiele niedociągnięć w procesie zakiszania można bardzo dobrze przechwycić, na przykład wybierając odpowiedni środek do zakiszania. Chętnie doradzimy.
Oszacowanie zawartości energii
Jeśli kiszonka okaże się dobra, pojawia się kolejne pytanie, zwłaszcza jeśli wymagane jest dokładne obliczenie dawki pokarmowej: Jaka jest wartość energetyczna mojej kiszonki?
Aby określić dokładną zawartość energii, niezbędna jest analiza laboratoryjna.